Wiosna we Friuli

Spotykamy Massimiliano, krótko Max, w barze "Al Posto Giusto", hubie dla wszystkiego, co kręci się wokół kolarstwa górskiego w małej miejscowości Nimis. Prezydent lokalnego klubu rowerowego "Maglianera" to mocno zbudowany, zawsze uśmiechnięty człowiek renesansu, który naszą wizytę zaplanował ze szczegółami.
To mój trzeci pobyt tutaj, po tym jak Max zaprosił nas w listopadzie przez Instagram. I jak zawsze, dzień zaczyna się od kawy i croissantów.
Po krótkim przedstawieniu - tym razem mam ze sobą kilku naszych przewodników i fotografa Christopha - od razu udajemy się na szlaki. Dzisiaj na programie są Bernadia Trail Area i Lugnesie Bikepark.

Monte Bernadia wznosi się jak wielki blok na krajobrazie pagórkowatej krainy Friuli, a jego zbocza na pierwszy rzut oka nie wyglądają zbyt zachęcająco. Na szczycie góruje Forte Bernadia, zbudowany w 1910 roku, pomnik z czasów pierwszej wojny światowej, który, znajdując się na drugiej linii obrony, jednak nigdy nie był zaangażowany w bitwę.
Dzisiaj w jego wnętrzach odbywają się imprezy i sporadyczne rave'y.

"Nasze szlaki są fizyczne", wyjaśnia nam Max, zanim zanurzy się w gęstą zieleń pierwszej drogi. I rzeczywiście zauważymy, że to nie są wygładzone, maszynowo zbudowane, łatwe, płynące autostrady, na których można się po prostu czasami zjechać w dół.
Wapienny kamień po ubiegłotygodniowych opadach deszczu jest mieszanką śliskiej i ostrokrawędziowej powierzchni, a po drodze napotykamy podjazdy, które zdecydowanie są zabawniejsze, gdy sprintuje się je na stojąco, w rytmie pedałowania. Te ścieżki zdecydowanie preferują sprawnych rowerzystów - ale które tak naprawdę tego nie robią?

Charakterystyka szlaków wynika z ich pochodzenia: Zespół Maglianera ręcznie odsłonił stare, częściowo zaniedbane ścieżki między poszczególnymi wsiami, usuwając największe przeszkody. I to, w przeciwieństwie do niektórych regionów Austrii, na zlecenie i przy pełnym wsparciu gminy.

Oczywiście nie wszystko tutaj jest pełne radości: Max pokazał mi już podczas mojej pierwszej wizyty wyrwany drogowskaz – prawdopodobnie nigdy nie uda się zadowolić wszystkich. Jego stwierdzenie „Jesteśmy poza prawem” podkreśla sytuację we Friuli: po prostu nie ma żadnego prawa regulującego jazdę na rowerach górskich po leśnych ścieżkach. Ale nad tym również pracuje Maglianera i jest w stałym kontakcie z regionalnym rządem.

Ogólnie od dłuższego czasu odnosimy wrażenie, że przemysłowa gospodarka leśna, tak jak to jest w Austrii, bardzo często stoi w sprzeczności z turystyką rowerową. Stare buki i sosny tutaj, we Friuli, czy też w pobliskiej Słowenii, są w najlepszym przypadku drewnem opałowym, i dlatego można się tutaj poruszać na rowerze MTB bardziej swobodnie niż 40 km dalej na północ, poza granicą z Republiką Alpejską. A podczas sezonu łowieckiego, na polowaniach zbiorowych, niektóre szlaki są po prostu zamykane za porozumieniem do południa – tak prosto to może iść.


Po Brisicul, naszym ostatnim szlaku w obszarze Bernadia i ręcznie ukształtowanym punkcie kulminacyjnym dnia, toczymy się spokojnie w dół doliny i ponownie zatrzymujemy się na piwo i panini w Al Posto Giusto.

Bar jest jednocześnie zakwaterowaniem, bazą, warsztatem rowerowym i punktem wyjścia wszystkich wycieczek w Nimis. Szef Lorenzo, sam będący członkiem klubu Maglianera, chętnie udostępnia swój dom na after-ride drinki, ale również na wydarzenia. I tak znajdujemy się w szczęśliwej sytuacji, uczestnicząc w corocznym spotkaniu IMBA (Międzynarodowego Stowarzyszenia Rowerów Górskich) Włochy.

Max nie byłby Maxem, gdyby nie miał też tutaj swoich palców w grze. Przy okazji jest również moderatorem Trailforks dla Friuli, i ku naszemu zaskoczeniu wyjaśnia nam, że szlaki, które pojawiają się nowe na platformie, są weryfikowane i częściowo również usuwane. To orzeźwiająca różnica w porównaniu z innymi aplikacjami takimi jak Strava czy Komoot.

Całe osiem szlaków mamy już za sobą, a miejscowi chcą nam pokazać jeszcze trzy kolejne w „Lugnesie Bikepark”. Nazwa jest jednak nieco myląca; z wyciągiem i liniami bikeparku mały wiejski pagórek nie ma nic wspólnego. Jest to raczej obszar rekreacyjny, przecięty ścieżkami spacerowymi. Ale i tutaj rowerzyści z Nimis wzięli sprawy w swoje ręce i stworzyli trzy proste trasy – idealny teren do treningów.
Na pytanie, dlaczego w piątkowe popołudnie nie spotykamy ani jednego spacerowicza w tym miejskim lesie, Max ma pragmatyczną odpowiedź: „Włosi to nie ludzie na zewnątrz. Nie idą na spacer, wolą spędzać czas w centrach handlowych...“.

Utrzymujący się deszcz z ostatniego tygodnia jest odczuwalny także następnego dnia. Zdecydowaliśmy się na dzień z shuttle'em i wybraliśmy sobie kilka szlaków w okolicach San Leonardo, nieco bardziej na południowy wschód.
Dzieliliśmy shuttle z trzema włoskimi rowerzystami, którzy naprawdę dawali czadu. I tak mieliśmy trudności, by dotrzymać kroku na nieznanych i śliskich drogach. Zanim osiedliśmy na obowiązkowego Aperola i lody w San Pietro, zdecydowaliśmy się na jedną z naszych ulubionych zjazdów: szlak Machete. Wyczerpani, ale szczęśliwi, następnie udaliśmy się w „podróż powrotną” do Nimis.

I ponieważ, jak wspomniano, droga jest celem, jutro odwiedzimy starego znajomego w Tolmezzo. Kilka lat temu utknąłem na tej górze w śniegu i musiałem się wycofać, ale jutro warunki powinny być odpowiednie.
Centra szlaków i shuttle'e są naprawdę świetne, ale teraz czas na coś alpejskiego…